Արտերկրյա այցեր
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի աշխատանքային այցը Լիբանան
- 1670x1113px - 749 Կբ
- 1670x1113px - 491 Կբ
- 1670x1113px - 493 Կբ
- 1670x1113px - 625 Կբ
- 1670x1113px - 912 Կբ
- 1670x1113px - 850 Կբ
- 1670x1113px - 748 Կբ
- 1670x1113px - 627 Կբ
- 1670x1113px - 420 Կբ
- 1670x1113px - 912 Կբ
- 1670x1113px - 960 Կբ
- 1670x1113px - 922 Կբ
- 1670x1113px - 932 Կբ
- 1670x1113px - 592 Կբ
- 1670x1113px - 603 Կբ
- 1670x1113px - 765 Կբ
- 1670x1113px - 505 Կբ
- 1670x1113px - 463 Կբ
- 1670x1113px - 408 Կբ
- 1670x1113px - 795 Կբ
- 1670x1113px - 783 Կբ
- 1670x1113px - 890 Կբ
- 1670x1113px - 666 Կբ
- 1670x1113px - 540 Կբ
- 1670x1113px - 628 Կբ
- 1670x1113px - 482 Կբ
- 1670x1113px - 466 Կբ
- 1670x1113px - 510 Կբ
- 1670x1113px - 475 Կբ
- 1670x1113px - 886 Կբ
- 1670x1113px - 756 Կբ
- 1670x1113px - 376 Կբ
- 1670x1113px - 550 Կբ
- 1670x1113px - 566 Կբ
- 1670x1113px - 490 Կբ
- 1670x1113px - 554 Կբ
- 1670x1113px - 571 Կբ
- 1670x1113px - 558 Կբ
- 1670x1113px - 510 Կբ
- 1670x1113px - 402 Կբ
- 1670x1113px - 389 Կբ
- 1670x1113px - 485 Կբ
- 1670x1113px - 511 Կբ
- 1670x1113px - 511 Կբ
- 1670x1113px - 525 Կբ
- 1670x1113px - 634 Կբ
- 1670x1113px - 469 Կբ
- 1670x1113px - 431 Կբ
- 1670x1113px - 450 Կբ
- 1670x1113px - 424 Կբ
- 1670x1113px - 540 Կբ
- 1670x1113px - 612 Կբ
- 1670x1113px - 625 Կբ
- 1670x1113px - 665 Կբ
- 1670x1113px - 668 Կբ
- 1670x1113px - 661 Կբ
- 1670x1113px - 529 Կբ
- 1670x1113px - 545 Կբ
- 1670x1113px - 744 Կբ
- 1670x1113px - 691 Կբ
- 1670x1113px - 575 Կբ
- 1670x1113px - 866 Կբ
- 1670x1113px - 720 Կբ
- 1670x1113px - 637 Կբ
- 1670x1113px - 628 Կբ
- 1670x1113px - 668 Կբ
- 1670x1113px - 445 Կբ
- 1670x1113px - 520 Կբ
- 1670x1113px - 502 Կբ
- 1670x1113px - 536 Կբ
- 1670x1113px - 780 Կբ
- 1670x1113px - 780 Կբ
- 1670x1113px - 643 Կբ
- 1670x1113px - 723 Կբ
- 1670x1113px - 530 Կբ
- 1670x1113px - 615 Կբ
- 1670x1113px - 771 Կբ
- 1670x1113px - 791 Կբ
- 1670x1113px - 569 Կբ
- 1670x1113px - 402 Կբ
- 1670x1113px - 464 Կբ
- 1670x1113px - 635 Կբ
- 1670x1113px - 651 Կբ
- 1670x1113px - 419 Կբ
- 1670x1113px - 672 Կբ
- 1670x1113px - 526 Կբ
- 1670x1113px - 546 Կբ
- 1670x1113px - 483 Կբ
- 1670x1113px - 1 Մբ
- 1670x1113px - 836 Կբ
- 1670x1113px - 623 Կբ
- 1670x1113px - 588 Կբ
- 1670x1113px - 564 Կբ
- 1670x1113px - 402 Կբ
- 1670x1113px - 443 Կբ
- 1670x1113px - 508 Կբ
- 1670x1113px - 691 Կբ
- 1670x1113px - 478 Կբ
- 1670x1113px - 416 Կբ
- 1670x1113px - 785 Կբ
- 1670x1113px - 456 Կբ
- 1670x1113px - 616 Կբ
- 1670x1113px - 490 Կբ
- 1670x1113px - 404 Կբ
- 1670x1113px - 512 Կբ
- 1670x1113px - 983 Կբ
- 1670x1113px - 522 Կբ
- 1670x1113px - 452 Կբ
- 1670x1113px - 574 Կբ
- 1670x1113px - 602 Կբ
- 1670x1113px - 790 Կբ
- 1670x1113px - 823 Կբ
- 1670x1113px - 843 Կբ
- 1670x1113px - 808 Կբ
- 1670x1113px - 425 Կբ
- 1670x1113px - 465 Կբ
- 1670x1113px - 609 Կբ
- 1670x1113px - 621 Կբ
- 1670x1113px - 621 Կբ
- 1670x1113px - 539 Կբ
- 1670x1113px - 608 Կբ
- 1670x1113px - 769 Կբ
- 1670x1113px - 492 Կբ
- 1670x1113px - 549 Կբ
- 1670x1113px - 582 Կբ
- 1670x1113px - 492 Կբ
- 1670x1113px - 493 Կբ
- 1670x1113px - 583 Կբ
- 1670x1113px - 472 Կբ
- 1670x1113px - 891 Կբ
- 1670x1113px - 663 Կբ
- 1670x1113px - 618 Կբ
- 1670x1113px - 759 Կբ
- 1670x1113px - 777 Կբ
- 1670x1113px - 846 Կբ
- 1670x1113px - 495 Կբ
- 1670x1113px - 640 Կբ
- 1670x1113px - 568 Կբ
- 1670x1113px - 790 Կբ
- 1670x1113px - 744 Կբ
- 1670x1113px - 735 Կբ
- 1670x1113px - 610 Կբ
- 1670x1113px - 599 Կբ
- 1670x1113px - 660 Կբ
- 1670x1113px - 662 Կբ
- 1670x1113px - 670 Կբ
- 1670x1113px - 761 Կբ
- 1670x1113px - 897 Կբ
- 1670x1113px - 685 Կբ
- 1670x1113px - 676 Կբ
- 1670x1113px - 818 Կբ
- 1670x1113px - 691 Կբ
- 1670x1113px - 681 Կբ
- 1670x1113px - 540 Կբ
- 1670x1113px - 548 Կբ
- 1670x1113px - 700 Կբ
- 1670x1113px - 708 Կբ
- 1670x1113px - 602 Կբ
- 1670x1113px - 736 Կբ
ևս 156 լուսանկար
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն այսօր աշխատանքային այցով ժամանել է Լիբանան:
Դիմավորման արարողությունից հետո Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորած պատվիրակությունն ուղևորվել է Լիբանանի նախագահի նստավայր, որտեղ կայացել է ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարի և Լիբանանի նախագահի հանդիպումը:
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհակալություն է հայտնել Լիբանանի նախագահ Միշել Աունին ջերմ ընդունելության համար՝ նշելով, որ ուրախ է այցելել եղբայրական երկիր` Լիբանան: «Շնորհակալ եմ ընդամենը մեկ շաբաթ առաջ Երևանում Ֆրանկոֆոնիայի գագաթնաժողովին Ձեր մասնակցության և շատ բովանդակային ելույթով հանդես գալու համար: Մոտ մեկ ամիս առաջ էլ Նյու Յորքում առիթ ունեցանք մտքեր փոխանակելու Հայաստանի և Լիբանանի միջև բազմաբնույթ հարաբերությունների շուրջ: Այժմ ևս երկխոսության նոր հնարավորություն ունենք: 1991 թ. Հայաստանի անկախացումից հետո մեր երկրների հարաբերությունները, մեր ժողովուրդների դարավոր առնչությունները ձեռք են բերել նոր որակ, ինչը բնորոշ է երկու բարեկամ պետություններին և եղբայր ժողովուրդներին: Դա պետք է լավագույնս ծառայեցնենք մեր գործընկերության ամրապնդմանը, մեր ընդհանուր նպատակների իրականացմանը»,- ասել է ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը:
Միշել Աունը ողջունել է Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատարի այցը Լիբանան` ընդգծելով, որ այն կնպաստի երկու երկրների ավանդական բարեկամական հարաբերությունների առավել զարգացմանն ու ամրապնդմանը: Լիբանանի նախագահը շնորհավորել է Նիկոլ Փաշինյանին Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության 17-րդ գագաթնաժողովը Երևանում բարձր մակարդակով կազմակերպելու և անցկացնելու համար:
Զրուցակիցներն ընդգծել են, որ Հայաստանի և Լիբանանի միջև առկա է բարձր մակարդակի քաղաքական երկխոսություն, որը պայմանավորված է պատմական բարեկամական կապերով և լիբանանահայ կենսունակ համայնքի դերակատարությամբ: Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ հայ ժողովուրդը երախտագիտությամբ է հիշում Լիբանանի ժողովրդի սրտաբաց վերաբերմունքը ցեղասպանություն վերապրած մեր հայրենակիցների նկատմամբ. «Լիբանանը միակ երկիրն է տարածաշրջանում, որը պաշտոնապես ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը, և դա կարևոր է ոչ միայն պատմական հիշողության պահպանման, այլև նոր ցեղասպանությունների կանխարգելման համար»: Վարչապետի պաշտոնակատարը նաև ընդգծել է, որ Հայաստանը և հայ ժողովուրդն առանձնահատուկ վերաբերմունք է տածում բարեկամ Լիբանանի և նրա ժողովրդի նկատմամբ, ինչի խոսուն վկայությունն այն է, որ տարածաշրջանի երկրներից հենց Լիբանանում է գտնվում Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսարանը:
Իր հերթին Լիբանանի նախագահը բարձր է գնահատել լիբանանահայ համայնքի դերը երկրի քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական, մշակութային, կրթական և մարզական կյանքում, ինչպես նաև երկու երկրների և ժողովուրդների բարեկամության սերտացման և համագործակցության զարգացման գործում:
Զրուցակիցներն անդրադարձել են երկկողմ առևտրատնտեսական կապերի զարգացման հնարավորություններին և կարևորել այդ ուղղությամբ ակտիվ աշխատանքը: «Պետք է այնպես անենք, որպեսզի երկկողմ տնտեսական կապերը համապատասխանեցնենք մեր երկրների միջև քաղաքական և մարդկային հարաբերությունների բարձր մակարդակին», - նշել է Նիկոլ Փաշինյանը: Վարչապետի պաշտոնակատարը ներկայացրել է ՀՀ կառավարության կողմից ձեռնարկված միջոցառումները կոռուպցիայի դեմ պայքարի, հարկային և մաքսային ընթացակարգերի պարզեցման, նպաստավոր ներդրումային միջավայրի ձևավորման ուղղությամբ: Լիբանանի նախագահը պատրաստակամություն է հայտնել աջակցել երկու երկրների կառավարություններին համատեղ ծրագրերի և նախաձեռնությունների իրականացման գործում:
Կողմերը մտքեր են փոխանակել միջազգային կառույցներում երկու երկրների համագործակցության, միջազգային և տարածաշրջանային հարցերի շուրջ:
Նիկոլ Փաշինյանը ողջունել է Լիբանանի` «Մարդկային ակադեմիայի» հիմնելու նախաձեռնությունը, որի մասին նախագահ Աունը հայտարարել է 2017 թ. սեպտեմբերի 21-ին Նյու Յորքում ՄԱԿ ԳԱ նստաշրջանի ժամանակ: «Հայաստանը ողջունում է Լիբանանի` տարբեր քաղաքակրթությունների, կրոնների և ռասաների միջև երկխոսության կենտրոն դառնալու նախաձեռնությունը և պատրաստ է աջակցել դրան: Մենք վստահ ենք, որ տարբեր կրոնների և ազգությունների խաղաղ գոյակցությանը միտված Լիբանանի ջանքերն ու կուտակած փորձը կարող են ուսանելի լինել ոչ միայն առանձին երկրների, այլև ամբողջ տարածաշրջանների համար», - նշել է Նիկոլ Փաշինյանը և համոզմունք հայտնել, որ նախաձեռնությունը մեծ հետաքրքրություն կունենա նաև Հայաստանի ուսանողների շրջանում:
Լիբանանի նախագահը շնորհակալություն է հայտնել Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատարին` Լիբանանի հարավում ՄԱԿ-ի ՅՈՒՆԻՖԻԼ խաղաղապահ առաքելությանը Հայաստանի մասնակցության համար: Ընդգծելով, որ Հայաստանը հավատարիմ է իր միջազգային հանձնառություններին և կարևորում է մասնակցությունը Լիբանանում ՄԱԿ-ի խաղաղապահ առաքելության իրականացմանը` Նիկոլ Փաշինյանը գոհունակություն է հայտնել ՄԱԿ-ի ԱԽ կողմից ՅՈՒՆԻՖԻԼ խաղաղապահ առաքելության մանդատը մեկ տարով երկարաձգելու կապակցությամբ:
Հանդիպման ավարտին վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը գրառում է կատարել Պատվավոր հյուրերի գրքում:
* * *
Լիբանան աշխատանքային այցի շրջանակում Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն այսօր հանդիպել է Լիբանանի խորհրդարանի նախագահ Նաբիհ Բըրիի հետ:
Շնորհակալություն հայտնելով ջերմ ընդունելության համար՝ ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը բարձր է գնահատել Լիբանանի խորհրդարանի նախագահի ներդրումը հայ-լիբանանյան բարեկամության ամրապնդմանն ուղղված նախաձեռնությունների իրականացման գործում։
Նաբիհ Բըրրին ողջունել է Նիկոլ Փաշինյանի այցը Լիբանան՝ նշելով, որ այն հնարավորություն կտա նոր թափ հաղորդել երկու երկրների բարեկամական հարաբերություններին:
Զրուցակիցները կարևորել են լիբանանահայ համայնքի դերակատարությունը՝ որպես երկու երկրները կապող և հարաբերություններն ամրապնդող օղակ: Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ բարեկամ Լիբանանը, ինչպես պատմության ողբերգական պահերին, այնպես էլ այսօր Հայաստանի կողքին է՝ իր նպաստը բերելով Ցեղասպանության հանցագործության դատապարտմանը: Նաբիհ Բըրրին իր հերթին բարձր է գնահատել Լիբանանի հայերի դերակատարությունը և ներդրումը երկրի զարգացման գործում: «Մեր եղբայր հայերը ներկայացված են Լիբանանի խորհրդարանում ու կառավարությունում և իրենց կարևոր նպաստն են բերում Լիբանանի առաջընթացին», - ասել է նա:
Երկու երկրների միջև հարաբերությունների հետագա խորացման համատեքստում ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը և Լիբանանի խորհրդարանի նախագահը կարևորել են միջխորհրդարանական կապերի ընդլայնումը և բարեկամության խմբերի ակտիվ աշխատանքը: Լիբանանի խորհրդարանի նախագահը նշել է, որ Հայաստանը կարող է Լիբանանի համար դառնալ պատուհան դեպի Եվրոպա, իսկ Լիբանանը Հայաստանի համար` պատուհան դեպի Մերձավոր Արևելք, և պետք է ակտիվ աշխատել այդ ուղղությամբ կոնկրետ արդյունքներ արձանագրելու համար:
Զրուցակիցները մտքեր են փոխանակել նաև երկու երկրներում ընթացիկ քաղաքական իրավիճակի և զարգացումների շուրջ:
Տարածաշրջանային անվտանգության ապահովման ուղղությամբ շարունակական ջանքերի համատեքստում Նիկոլ Փաշինյանը և Նաբիհ Բըրրին կարևորել են Հայաստանի մասնակցությունը Լիբանանում ՄԱԿ-ի ՅՈՒՆԻՖԻԼ խաղաղապահ առաքելությանը:
* * *
Լիբանան կատարած աշխատանքային այցի շրջանակում ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն այսօր հանդիպել է Լիբանանի վարչապետի պաշտոնակատար Սաադ Հարիրին:
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհակալություն է հայտնել Սաադ Հարիրիին ջերմ ընդունելության և հյուրընկալության համար. «Սա իմ առաջին այցելությունն է եղբայրական Լիբանան՝ հնագույն քաղաքակրթությունների պատմությամբ լի մի երկիր: Վստահ եմ, որ այս այցը լավագույնս կնպաստի տարբեր ոլորտներում երկկողմ համագործակցության օրակարգային հարցերի շուրջ քննարկմանը: Անշուշտ, մեր երկրների միջև կապերի խորացման և ամրապնդման գործում իր զգալի ներդրումն է ունեցել նաև Ձեր հայրը՝ երջանկահիշատակ Ռաֆիկ Հարիրին, ով Հայաստանի մեծ բարեկամն էր»:
Սաադ Հարիրին նշել է, որ Լիբանանը բարձր է գնահատում բարեկամ Հայաստանի հետ համագործակցությունը և շահագրգռված է դրա հետագա ամրապնդմամբ: Նա կարևորել է լիբանանահայ համայնքի դերակատարումը Լիբանանի զարգացման, ինչպես նաև հայ-լիբանանյան կապերի խորացման գործում:
Զրուցակիցները մտքեր են փոխանակել երկու երկրների ներքաղաքական ընթացիկ իրավիճակի շուրջ: Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է այս տարվա ապրիլ-մայիս ամիսներին Հայաստանում տեղի ունեցած համաժողովրդական գործընթացներին, ներկայացրել դրանց արդյունքում տեղի ունեցած քաղաքական փոփոխությունները, ներկայիս գործընթացները և սպասվող զարգացումները:
Նիկոլ Փաշինյանը և Սաադ Հարիրին գոհունակությամբ արձանագրել են, որ երկու երկրների միջև առկա է քաղաքական երկխոսության բարձր մակարդակ, և պետք է ակտիվ աշխատել տնտեսական բաղադրիչը ևս այդ նշաձողին հասցնելու ուղղությամբ: Այս առումով զրուցակիցները կարևորել են տնտեսական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովի գործունեության աշխուժացումը: ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը ներկայացրել է Հայաստանում գործարար միջավայրի բարելավման, ներդրումների պաշտպանության պետական երաշխիքների ապահովման նպատակով ՀՀ կառավարության կողմից ձեռնարկվող քայլերը և առաջարկել է կազմակերպել լիբանանյան գործարար շրջանակների այց Հայաստան` պայմաններին տեղում ծանոթանալու նպատակով:
Կողմերը քննարկել են գյուղատնտեսության, տրանսպորտի, զբոսաշրջության, ինչպես նաև փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող այլ ոլորտներում գործակցության ընդլայնմանը վերաբերող հարցեր: Զրուցակիցները գոհունակություն են հայտնել զբոսաշրջության ոլորտում համագործակցության ընթացքից, որի դրական տեմպին նպաստել է նաև երկու երկրների միջև ուղիղ օդային հաղորդակցությունը: Նիկոլ Փաշինյանը ողջունել և կարևորել է լիբանանյան ընկերությունների հետաքրքրվածությունը Հայաստանում ներդրումներ կատարելու և Հայաստանի միջոցով երրորդ շուկաներ մուտք գործելու հարցում:
Զրուցակիցները մտքեր են փոխանակել նաև միջազգային կառույցներում հայ-լիբանանյան արդյունավետ համագործակցության, տարածաշրջանային հարցերի և մարտահրավերների շուրջ:
Հանդիպման ավարտին ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը գրառում է կատարել Պատվավոր հյուրերի «Ոսկե գրքում»:
* * *
Լիբանան կատարած աշխատանքային այցի շրջանակում Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն այսօր Լիբանանում Հայաստանի դեսպանությունում հանդիպել է Լիբանանում գործող հայ ավանդական կուսակցությունների՝ Հայ հեղափոխական դաշնակցության, Սոցիալ դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցության և Ռամկավար ազատական կուսակցության ներկայացուցիչներին` ՀՅԴ Լիբանանի Կենտրոնական կոմիտեի ատենապետ Հակոբ Բագրատունու, ՍԴՀԿ Լիբանանի շրջանային վարչության կուսակցապետ Սեպուհ Կալպակյանի և ՌԱԿ Լիբանանի շրջանային վարչության կուսակցապետ Ավետիս Դաքեսսյանի գլխավորությամբ:
Նիկոլ Փաշինյանը կարևորել է Լիբանանի ավանդական հայ կուսակցությունների հետ հանդիպումը` Հայաստանի զարգացման, Հայաստան-Սփյուռք-Արցախ կապերի սերտացման և համահայկական օրակարգի հարցերը քննարկելու առումով: Նա ընդգծել է իր առանձնահատուկ վերաբերմունքը Լիբանանի հայության և երիտասարդության նկատմամբ` շնորհակալություն հայտնելով թավշյա հեղափոխության ժամանակ նրանց աջակցության և ակտիվ դիրքորոշման համար:
Ավանդական հայ քաղաքական կուսակցությունների ներկայացուցիչները կարևորել են Նիկոլ Փաշինյանի այցը Լիբանան` նշելով, որ այն կնպաստի երկու երկրների և ժողովուրդների հարաբերությունների սերտացմանը: Նրանք ողջունել են Հայաստանում թավշյա հեղափոխության արդյունքում Հայաստանում կատարվող փոփոխությունները և Նիկոլ Փաշինյանին են փոխանցել Լիբանանի հայության պատրաստակամությունը՝ աջակցելու Արցախի և Հայաստանի հզորացմանն ուղղված ծրագրերին, ինչպես նաև հայ-լիբանանյան բազմաոլորտ կապերի խորացմանը:
ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը Լիբանանի հայ քաղաքական կուսակցությունների ներկայացուցիչների հետ քննարկել է ներհայաստանյան քաղաքական գործընթացներին, ընթացիկ իրավիճակին և առաջիկա զարգացումներին վերաբերող հարցեր:
ՀՅԴ, ՍԴՀԿ և ՌԱԿ ներկայացուցիչներն ընդգծել են, որ անհրաժեշտ է պահպանել ժողովրդական միասնության, համախմբվածության ոգին` կարևորելով ՀՀ քաղաքական ուժերի միջև երկխոսության շարունակականությունը` ի շահ Հայաստանի առաջընթացի: Նրանք իրենց աջակցությունն են հայտնել Նիկոլ Փաշինյանին ու ՀՀ կառավարությանը՝ նոր Հայաստանի զարգացման տեսլականը կյանքի կոչելու գործում:
ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարն իր կեցավայրում նաև հանդիպում է ունեցել Լիբանանի հայկական «Ազդակ», «Արարատ» օրաթերթերի գլխավոր խմբագիրների և «Սևան», «Վանա ձայն» ռադիոկայանների տնօրենների հետ:
* * *
Լիբանան աշխատանքային այցի շրջանակում Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը հոկտեմբերի 20-ին հանդիպել է Լիբանանի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ:
Ողջունելով հանդիպման մասնակիցներին` վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթում նշել է.
«Ինձ համար մեծ պատիվ է այսօր այստեղ գտնվելը և ձեզ հետ նման շփման հնարավորություն ունենալը: Նախ և առաջ ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել ձեզ, որովհետև այս ողջ ընթացքում մենք զգացել ենք ձեր ջերմությունը և աջակցությունը: Դա մեզ համար շատ կարևոր է եղել և մեծ ուժ է տվել, որպեսզի կարողանանք ամուր մնալ այն պահերին, երբ թվում էր` սասանվելն անխուսափելի է: Մենք մեզ հաշիվ ենք տվել այս ողջ ընթացքում և շարունակում ենք նույն կերպ ընկալել իրավիճակը, որ այն փոփոխությունները, որ մենք ստանձնեցինք և այն կարգավիճակը, որ այսօր ունենք, մեծ պատասխանատվություն և պատիվ է մեզ համար ոչ միայն Հայաստանի ժողովրդի, այլև ողջ հայության առաջ: Ցանկանում եմ հավաստիացնել ձեզ, որ այդ պատասխանատվությունը մենք լիարժեք պատրաստ ենք կրել, և դա այսօր ևս մեկ անգամ հաստատվեց. իսկապես շատ պատվաբեր է աջակցության խոսքեր լսել մեր ավանդական կուսակցություններից, կազմակերպություններից, մեր բոլոր հայրենակիցներից: Ուզում եմ երկու բառով ասել, թե ինչ ենք ուզում անել, և որոնք են այն առանցքային փոփոխությունները, որ պիտի տեղի ունենան կամ տեղի են ունենում Հայաստանում:
Առաջինը և ամենակարևորը ժողովրդավարությունն է, որը մեզ համար ուղղակի տեսական դրույթ չէ. շատ կարևոր է ժողովրդավարության անհատական ընկալումը: Կարելի է շատ քննարկել, թե ինչն էր պատճառը, որ, այնուամենայնիվ, Հայաստանի քաղաքացիները ոտքի կանգնեցին և որոշեցին իրականացնել այդ փոփոխությունները, կարելի է բերել տնտեսական, սոցիալական, իրավական պատճառներ:
Բայց կարծում եմ, որ Հայաստանի ժողովրդի և քաղաքացիների ամենամեծ պահանջը հարգված լինելն էր սեփական երկրում և արհամարհված չլինելը: Սա ամենակարևորն էր, որ Հայաստանի քաղաքացիները, Հայաստանում ապրող մարդիկ, Հայաստանի ժողովուրդը պահանջում են իշխանություններից և պահանջելու են ցանկացած իշխանությունից, որովհետև հատկապես մենք` հայերս, ինքնասիրության առանձնահատուկ զգացում ունենք, և ժողովրդի ակնկալած հարգանքն իշխանությունից ամենակարևոր գործոնն է, որ բերեց փոփոխությունների:
Մեր ամենակարևոր առաքելությունը համարում եմ, որ ՀՀ-ում ժողովուրդն իրեն հարգված զգա, և ընդհանրապես հայ ժողովուրդը վստահի ինքն իրեն, իր ուժերին, ինքնավստահություն ձեռք բերի, որ մեզ համար չկան անլուծելի խնդիրներ: Պարզապես պետք է կարողանանք համախմբել մեր համազգային ներուժը, ձևակերպել և հստակեցնել մեր համազգային օրակարգը և յուրաքանչուրս մեր տեղում, մեր չափով մեր ջանքը բերենք այդ օրակարգի իրականացմանը: Այդ առումով եմ շատ կարևոր համարում ժողովրդավարության հաստատումը Հայաստանում:
Նախկինում որպես ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ մի քանի անգամ ասել եմ, հիմա ցանկանում եմ ՀՀ վարչապետի կարգավիճակում կրկնել. մենք հիմա ունենք ժողովրդի վստահությունը, ներկայացնում ենք ՀՀ-ն` լինելով ՀՀ իշխանություն և երբ հասնենք որոշակի ազատությունների, մարդկանց իրավունքների պաշտպանության և պահպանության, անկախ դատական համակարգ ստեղծենք, տնտեսական, քաղաքական հաջողությունների, այս պարագայում ես ավարտված չեմ համարի հեղափոխության առաքելությունը և մեր առաքելությունը: Ինձ համար, իմ և մեր քաղաքական թիմի ընկալմամբ մեր առաքելությունը իրականացված կարող ենք համարել, որ երբ ազատ, արդար, ժողովրդավարական ընտրություններով հասնենք իշխանության, կամ հասել ենք իշխանության ժողովրդի ազատ կամարտահայտմամբ, այնպես էլ ժողովրդի ազատ կամարտահայտմամբ կարողանանք հեռանալ իշխանությունից: Սա շատ կարևոր դրույթ է, որովհետև, ի վերջո, կարևոր է, որ Հայաստանի ժողովուրդն իմանա և հստակ գիտակցի, որ ոչ թե իշխանությունն է որոշում, թե ինչպիսի ընտրություն կատարի ինքը, այլ ժողովուրդն է որոշում, թե ինչպիսի իշխանություն ձևավորվի Հայաստանում:
Այս առումով մենք պետք է արձանագրենք, որ Հայաստանում ընտրական ինստիտուտի վերականգնումը մեր ամենակարևոր առաքելությունն է, և ՀՀ յուրաքանչյուր քաղաքացի պետք է վստահ լինի, որ իր ձայնով կարողանում է որոշում կայացնել իշխանության կերպարի շրջանակի և անհատների վերաբերյալ: Մնացածը բխում են սրանից և ծառայում են սրան:
Դուք տեղյակ եք, որ երկար տարիներ Հայաստանում հաստատված էին տնտեսական մենաշնորհներ: Ես պատիվ ունեմ այսօր ասելու, որ Հայաստանում այլևս տնտեսական մենաշնորհներ չկան, Հայաստանում երկար տարիներ գործում էր հստակ համակարգված կոռուպցիոն մեխանիզմ, պատիվ ունեմ ասելու, որ Հայաստանում այսօր կոռուպցիա չկա: Իհարկե, դեռ կան բազմաթիվ չինովնիկներ, ովքեր 20 տարի և ավելի աշխատել են այդ նույն տրամանաբանությամբ և հիմա սողանքներ են փնտրում այդ մեխանիզմները կրկին վերականգնելու համար, բայց մենք նրանց այդ հնարավորությունը, իհարկե, չենք տա, և սա սկզբունքային հարց է մեզ համար:
Ինձ համար ամենակարևոր սկզբունքը հետևյալն է. պետք է բացառվի իշխանության կիրառումը որպես սեփականության, հարստության կամ նյութական միջոցների ձեռքբերման մեխանիզմ: Ես այս հարցում շատ սկզբունքային եմ և սկզբունքային եմ լինելու: Իմ պատկերացմամբ` մեր իշխանության մեջ տեղ չպետք է ունենան մարդիկ, ովքեր իշխանությունը կիրառում են որպես սեփականություն ձեռք բերելու միջոց: Ընդհանրապես ով ուզում է սեփականություն ձեռք բերել, ունենալ, դա օրինական և հասկանալի ձգտում է, եթե մարդը զբաղված չէ իշխանական գործունեությամբ կամ ընդհանրապես քաղաքականությամբ, որովհետև քաղաքականությունը պետք է դադարի լինել սեփականությունը պահպանելու միջոց, բիզնեսմեն դառնալու կամ բիզնեսը պահպանելու միջոց:
Ցավոք, չեմ կարող պնդել, որ այսօր այս ուղերձը շատ հստակ ընկալված է ՀՀ-ում բոլորի կողմից, և չեմ կարող բացառել, որ այս միտումը դեռևս կարող է շարունակվել, և նույնիսկ լինեն նոր դրսևորումներ, բայց կարող եմ վստահաբար ասել, որ մենք հետևողական դրա դեմ պայքարելու ենք, և այս երևույթը պետք է շատ հստակ Հայաստանի իրականությունից բացառվի: Այստեղ կան խնդիրներ սահմանների, մեթոդների մասին, որպեսզի դրանք ոչ թե հայտարարություններով լուծվեն, այլ լինեն ինստիտուցիոնալ մեխանիզմներ, որոնք հանրությանը թույլ կտան այդ ամենը վերահսկել և իշխանությանը մշտական վերահսկողության տակ պահել: Հաջորդը թափանցիկության սկզբունքն է, որ իշխանությունը պետք է կարողանա աշխատել թափանցիկ և հաշվետու լինել ժողովրդի առաջ:
Մեզ համար, ի վերջո, ամենակարևորը մեր պետականության ուժեղացումը և հզորացումն է հանուն մեր համազգային նպատակների իրագործման: Պետք է արձանագրենք, որ պետականության ուժեղացումը կարող է հենված լինել ժողովրդի ուժեղացման վրա, որովհետև շատ թյուր տեսակետներ կան, թե կարելի է ունենալ ոչ այդքան ուժեղ ժողովուրդ և ունենալ ուժեղ պետականություն: Այդպիսի բան չի կարող լինել: Յուրաքանչյուր քաղաքացի պետք է ՀՀ-ում իրեն զգա իրավատեր, սեփականատեր, անձեռնմխելի իր բոլոր օրինական շահերի մեջ, և վստահաբար կարող եմ ասել, որ մենք շատ հստակ քայլերով գնում ենք այդ ուղությամբ: Դա չի նշանակում, որ այդ ճանապարհին չկան և չեն լինելու դժվարություններ, բայց համոզված եմ, որ մեզ համար գոյություն չունեն անհաղթահարելի դժվարություններ: Մեզ ասելով` նկատի ունեմ մեր ժողովուրդին, որովհետև մեր ժողովուրդը հազարամյակների միջով անցել է, ցեղասպանության միջով անցել է, բազում արհավիրքների միջով անցել է, և ահա մենք կանգնած ենք 21-րդ դարում մենք ունենք պետականություն, որի գոյության 27-րդ տարում մենք կարողացանք իրականացնել մի բան, որն աննախադեպ է ընդհանրապես մարդկության պատմության համար: Մենք կարողացանք դա անել, մի բան, որ Հայաստանի ժողովրդի և ընդհանրապես հայության 99 տոկոսը համարում էր անհնար, ոչ թե չէր ցանկանում, այլ անհնար էր համարում: Մի մասը մտահոգություն ուներ, որ այդ ճանապարհը կարող է բերել ցնցումների, և մենք անխուսափելի կորուստներ կունենանք, բայց քայլ առ քայլ, րոպե առ րոպե մենք զգացինք մեր բոլոր հայրենակիցների աջակցությունը, և ժողովրդական, ոչ բռնի, թավշյա հեղափոխությունը տեղի ունեցավ այն ժամանակ, երբ հայության 99, եթե ոչ 100 տոկոսն արձանագրեց իր աջակցությունը տեղի ունեցող գործընթացին: Սա իսկապես համաժողովրդական հեղափոխություն է` համաժողովրդական ոչ միայն հայաստանյան, այլև հայության մասշտաբով:
Ես ուզում եմ ձեզ շնորհավորել բոլորիս իրականացրած ոչ բռնի, թավշյա, ժողովրդական հեղափոխության կապակցությամբ, որովհետև հույս ունեմ, որ ձեզնից յուրաքանչյուրն իրեն հաղթանակած է զգում այդ հեղափոխության բերումով, և ես ձեզ շնորհավորում եմ ձեր հաղթանակի կապակցությամբ:
Շնորհակալություն»:
Այնուհետև Նիկոլ Փաշինյանը պատասխանել է լիբանանահայ համայնքի ներկայացուցիչների մի շարք հարցերի, որոնք վերաբերում էին Հայաստանի զարգացմանը, Հայաստան-Սփյուռք կապերի սերտացմանը, ոլորտային բարեփոխումներին, ՀՀ տնտեսական զարգացման առաջնահերթություններին, հայրենադարձությանը, պետություն-եկեղեցի համագործակցությանը և այլն:
Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունների առնչությամբ Նիկոլ Փաշինյանը նշել է. «Մեզ համար կարևոր է, որ, ի վերջո, այս փուլում այն բոլոր թնջուկները, որ եղել են Հայաստան-Սփյուռք հարաբերություններում, լուծվեն: Որևէ կասկած չկա, որ հայությունը պետք է մասնակցություն ունենա Հայաստանում պետականաշինության գործին, բայց մենք պետք է համախմբման ավելի բարձր` ինստիտուցիոնալ մակարդակով դա իրականացնենք: Սփյուռքը և Հայաստանն այսօր միասնական են հեղափոխության արդյունքում ձևավորված այս դրական վերաբերմունքի առումով, որը պետք է բյուրեղացնենք և կոնկրետ արդյունքներ արձանագրենք»: Վարչապետի պաշտոնակատարն անդրադարձել է նաև Հայաստան համահայկական հիմնադրամի գործունեությանը` կոչ անելով վստահությամբ վերաբերվել կառույցի աշխատանքներին և օժանդակել հիմնադրամին գործունեության թափանցիկության, միջոցների ծախսման արդյունավետության բարձրացմանն ուղղված աշխատանքներում: «Շատ կարևոր է գումարների ծախսման մեխանիզմը, որովհետև թափանցիկությունն ամենակարևորն է: Շատ կարևոր է վստահության զգացումը, և հույս ունեմ, որ Հայաստան-Սփյուռք հարաբերությունները կհիմնվեն առաջին հերթին վստահության վրա», - ընդգծել է նա:
Ինչ վերաբերում է Հայաստանում ժողովրդավարության զարգացման հեռանկարներին, ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը նշել է. «Ժողովրդավարությունը ՀՀ-ում այլընտրանք չունի, և ես բացառում եմ, որ ՀՀ-ում մեր կառավարության օրոք որևէ ընտրություն կեղծվի: Հայաստանում մամուլը երբեք այնքան ազատ չի եղել, որքան այսօր, Հայաստանում տնտեսական և քաղաքական գործունեությունը, արտահայտվելու հնարավորությունը երբեք այնքան ազատ չեն եղել, որքան այսօր: Հայաստանի կառավարությունն այսօր ունի ժողովրդի շատ մեծ աջակցությունը, որն աննախադեպ է երրորդ հանրապետության պատմության մեջ, և եթե կա դոմինանտություն, դա ժողովրդի դոմինանտությունն է», - ասել է Ն. Փաշինյանը` համոզմունք հայտնելով, որ Հայաստանը շարունակելու է վստահորեն առաջ ընթանալ ժողովրդավարական ճանապարհով:
Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրել է Հայաստանի տնտեսական զարգացման տեսլականը` նշելով, որ ՀՀ տնտեսությունը հիմնված է հանքարդյունաբերության, գյուղատնտեսության և խաղադրույքների արդյունաբերության վրա. այդ կառուցվածքը պետք է փոխել, և կառավարությունը նպատակադրվել է Հայաստանն ագրարային երկրից դարձնել տեխնոլոգիական երկիր: «Ակնկալում ենք ներդրումներ տեղեկատվական և բարձր տեխնոլոգիաների բնագավառում: Բայց ընդհանուր առմամբ Հայաստանը պետք է լինի արտադրական երկիր. մեծ հեռանկարներ ունեն ադամանդագործությունը, ոսկերչությունը, թեթև արդյունաբերությունը, զբոսաշրջությունը, տեխնոլոգիական գյուղատնտեսությունը և այս ամենը տեղավորվում է էկո` կանաչ Հայաստանի գաղափարի ներքո», - նշել է վարչապետի պաշտոնակատարը` կարևորելով ՀՀ տնտեսության կառուցվածքային բարեփոխման և զարգացման գործում սփյուռքահայ մասնագետների ներգրավումը: Նա նաև մանրամասներ է ներկայացրել ներդրումային միջավայրի բարելավման և հարկային օրենսդրության բարեփոխումների վերաբերյալ:
Հանդիպմանը հարց է հնչեցվել նաև համահայկական օրակարգի հարցերի, այդ թվում` Արցախի հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ: Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ համազգային օրակարգի հարցերը պետք է քննարկել միասնական ձևաչափով, որում ներգրավված կլինեն հայության ամենատարբեր շերտերը: Անդրադառնալով ԼՂ հակամարտությանը` վարչապետի պաշտոնակատարն ասել է. «Շատ հաճախ միջազգային հանրության ներկայացուցիչները կամ տարբեր բանակցությունների ժամանակ հարց են հնչեցնում ինձ` իսկ Հայաստանը պատրա՞ստ է փոխզիջումների: Այդ հարցին սովորաբար ես հետևյալ պատասխանն եմ տալիս` իսկ Ադրբեջանը պատրա՞ստ է փոխզիջումների: Ես չեմ համարում, թե Հայաստանը պետք է առաջինն այս հարցին պատասխանի, և, չգիտես ինչու, իմ` Հայաստանի վարչապետի պաշտոնում ընտրվելուց հետո զգում եմ, որ այդպիսի մի տրամաբանություն կա, որ չգիտեմ ով և որտեղ որոշել է, որ այդ հարցին առաջինը պետք է պատասխանի Հայաստանը: Հայաստանը չի պատրաստվում այդ հարցին առաջինը պատասխանել: Առնվազն պատասխանը պետք է լինի սինխրոնացված` իսկ Ադրբեջանը պատրա՞ստ է փոխզիջումների: Սա մի հարց է, որի պատասխանը պետք է ձևակերպվի սինխրոն: Ես ասել եմ, որ մենք ցանկացած իրավիճակում լինելու ենք համարժեք, և Հայաստանը, ՀՀ կառավարությունը համարժեքության զգացումը երբեք չպիտի կորցնի:
Ինչ վերաբերում է հարցի կարգավորման շրջանակին, ես դժվար եմ պատկերացնում հարցի կարգավորումն առանց Արցախի կարգավիճակի ճշգրտման և հստակեցման: Սա մի իրողություն է, որ մենք մեր բոլոր ելույթներում ընդգծում ենք, որ Արցախի անվտանգությունը և կարգավիճակն ունեն անկյունաքարային նշանակություն կարգավորման համար», - ասել է Նիկոլ Փաշինյանը:
Վարչապետի պաշտոնակատարը, խոսելով Արցախի հարցի կարգավորման մեթոդաբանության մասին նշել է, որ մեր իրականության մեջ կա տարօրինակ ընկալում, որը երբեմն հնչեցվում է մամուլում և քաղաքական գործիչների հայտարարություններում. «Երբեմն այնպիսի երանգ է մտնում, որ տպավորություն է, որ որևէ մեկը մտածում է, թե Հայաստանում կարող է լինել կառավարություն, որ որոշի, որ ինքը թաքուն Արցախի հարցը լուծելու է: Վերջին քսան տարում անընդհատ դա շրջանառվում է: Որևէ իշխանություն, թեկուզ ամենավատ իշխանությունը վատ մտադրություններ ունեցող ինչպե՞ս է թաքուն լուծելու Ղարաբաղի հարցը: Ես ընդհանրապես առաջարկում եմ, որ մենք հրաժարվենք այդ դիսկուրսից: Մի անգամ ասել եմ և ընդ որում, դա ասում եմ նաև բանակցությունների ընթացքում, որ եթե կլինի հարցի կարգավորման որևէ տարբերակ, որ ես ինքս ինձ կկարողանամ համոզել, որ դա լավ տարբերակ է, ես կներկայացնեմ այն մեր ժողովրդին Հայաստանում և սփյուռքում, և ժողովուրդը կորոշի` ուզո՞ւմ է այդ տարբերակը, թե՞ ոչ: Ես առաջարկում եմ ընդհանրապես դավադրության տեսությունը Ղարաբաղի հարցի կարգավորման համատեքստում հանել, բացառել: Այդպիսի բան չի կարող լինել ի բնե, որովհետև հնարավոր չէ թաքուն լուծել այդ հարցը:
Եվ հաջորդը, ես խոսում եմ Հայաստանի և Սփյուռքի մասին, բայց ամենակարևոր, վճռական գործոնն Արցախի Հանրապետության իշխանության և Արցախի ժողովրդի դիրքորոշումն է այս հարցի վերաբերյալ: Եթե նույնիսկ Հայաստանը և Սփյուռքն ասեն, որ շատ լավ տարբերակ է, իսկ Արցախի ժողովուրդն ասի, որ վատ տարբերակ է, ուրեմն դա վատ տարբերակ է: Արցախի ժողովուրդն այդ խնդրի թիվ մեկ սեփականատերն է, և Արցախի ժողովրդի և Արցախի իշխանության կարծիքը վճռական է հարցի կարգավորման տեսակետից: Դա չի կարող նաև նշանակել, թե մենք որևէ կերպ մերժում ենք բանակցությունները, բայց ասում ենք, որ սա համազգային պրոբլեմ է, որը պետք է լուծենք բոլորս միասին: Բացառված է, որ առանձին վերցրած իշխանություն, նույնիսկ ամենամեծ վստահություն ունեցող իշխանությունը կարողանա այդ խնդիրը լուծել զարտուղի ճանապարհով: Որ պահին փորձի, ողջ վստահությունը մեկ րոպեում կկորցնի: Սա ակնհայտ է, և այստեղ պետք է շատ հստակ լինենք», - եզրափակել է Նիկոլ Փաշինյանը:
* * *
Շարունակվում է Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի աշխատանքային այցը Լիբանան:
Այցի երկրորդ օրը` հոկտեմբերի 21-ին, Նիկոլ Փաշինյանը և տիկին Աննա Հակոբյանն այցելել են Անթիլիասի Մայրավանքի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ մայր տաճար, որտեղ մասնակցել են Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսի ձեռնադրման 50-ամյակին նվիրված Սուրբ Պատարագին: Պատարագին ներկա էին նաև Լիբանանի նախագահի ներկայացուցիչը, կառավարության և խորհրդարանի անդամներ, Լիբանանի հայ համայնքի ներկայացուցիչներ, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի օրհնությամբ Լիբանան ժամանած Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբաններ:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսն իր խոսքում նշել է. «Վերջին ամիսների ընթացքում մեր ժողովրդի կյանքում, հատկապես Հայաստանում սիրո և համերաշխության նոր էջ բացվեց, և ես վստահ եմ, որ այս սիրո ու համերաշխության էջը նաև պիտի դառնա ազգային միասնականության էջ, մեր ժողովրդի բոլոր զավակների ամբողջական հանձնառությամբ ու մասնակցությամբ Հայաստանի վերաշինության սրբազան առաքելության: Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսությունը, պարոն վարչապետ, պիտի շարունակի վերանորոգ նվիրումով ու հավատքով իր ամբողջական մասնակցությունը բերել Հայաստանի հզորությանը, Արցախի ամրապնդմանը ձգտող բոլոր աշխատանքներին»:
Սուրբ Պատարագի արարողությունից հետո ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսին ուղղված շնորհավորական խոսքով.
«Վեհափա՛ռ Տեր,
հոգևոր հայրեր, նախարարներ, պատգամավորներ, հարգելի հյուրեր,
Վեհափա՛ռ Տեր,
շատ զգացված եմ Ձեր հրավերի, այս սպասված հանդիպման և եղբայրական Լիբանանի հողում այս հայաշունչ մթնոլորտի համար: Ինձ համար շատ հուզիչ է և՛ ի պաշտոնե, և՛ պարզապես որպես հայ մարդ, որը դեռ դպրոցական աթոռից է լսում հայոց պատմության մեջ Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսության դերի մասին, պատիվ ունենալ շնորհավորել Ձեզ ձեռնադրման կեսդարյա փառավոր հոբելյանի առիթով:
Հիրավի, Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսությունը Սփյուռքի առաքելական հայերի մի մեծ հատվածի հոգևոր կենտրոնն է, եկեղեցական և կրոնական ավանդույթների պահպանման ու հարստացման յուրահատուկ դարբնոցը։ Անթիլիասը հազարավոր հայերի սրտում է։ Շնորհակալ ենք, որ այս պատերի ներքո տարիներ ի վեր փայփայվել են մեր ազգային ինքնությունը, մշակութային արժեքները, խրախուսվել ազգապահպանության ծրագրերը։
Անգնահատելի է Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսության անմիջական դերակատարությունն Օսմանյան կայսրությունում տեղի ունեցած Հայոց ցեղասպանությունից հետո հայկական սփյուռքի ձևավորման և կազմակերպման գործում: Պատահական չէ, որ մեր ազգի համար ամենաօրհասական պահին հյուրընկալ Լիբանանը դարձել է փրկության փարոս ցեղասպանությունից փրկված տասնյակ հազարավոր հայորդիների համար:
Այսօր Հայաստանի և Լիբանանի միջպետական հարաբերությունները գտնվում են բարձր մակարդակի վրա։ Դրանում մեծ է այս եղբայրական հողում ձևավորված լիբանանահայ համայնքի դերը, որը նաև Կաթողիկոսարանի առաջնորդությամբ իր հմտությունները, գիտելիքներն ու ստեղծարար ներուժը ծառայեցրել է իր երկրորդ հայրենիք դարձած Լիբանանի վերելքին: Շնորհակալ ենք նման պատմություն կերտելու համար:
Վեհափա՛ռ Տեր,
Ձեր եկեղեցանվեր և ազգանվեր գործունեության ճանապարհը յուրահատուկ խորհուրդ ունի սփյուռքահայության գոյապահպանման, քրիստոնեական հավատքի և հոգևոր-մշակութային արժեքների պահպանման, արմատավորման ու տարածման գործում:
Մենք հիացած ենք Ձեր ստեղծագործ և լայնածավալ աշխատանքով, որի արդյունքում հաջողությամբ կերտում եք Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսության և նրա սփյուռքյան թեմերի ու թեմական կառույցների երեկվա ու այսօրվա պատմությունը։
Հիրավի, անժխտելի է Նորին Սուրբ Օծություն Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսության Գահակալի Հայրապետական օրհնության ու իմաստուն խոսքի ազդեցությունն ու կշիռը hայոց պետականաշինության, համազգային առաջնահերթությունների իրականացման գործում և ազգային կյանքում:
Ոգևորիչ և գոտեպնդող էր նաև Ձեր զորակցությունը Հայաստանում տեղի ունեցած ոչ բռնի, թավշյա, ժողովրդական հեղափոխությանը: Դա լավագույնս վկայեց Ձեր անշեղ նվիրվածությունը ազատության ու մարդասիրության համամարդկային արժեքներին։ Մենք Հայաստանում մեզ ավելի զորեղ էինք զգում՝ մեր մեջքին զգալով Սփյուռքի սատարանքը: Լիահույս եմ, որ Դուք էլ այսուհետ նույն կերպ ավելի հպարտ ու զորեղ եք զգալու Ձեզ նոր Հայաստանի կերտմամբ։
Ձեր անուրանալի ծառայությամբ Դուք կամրջում եք ոչ միայն հոգևոր և աշխարհիկ, այլև միջեկեղեցական և միջկրոնական աշխարհընկալումները՝ պատիվ և հեղինակություն բերելով հայ ժողովրդին:
Վեհափա՛ռ Տեր,
Այս տարիներին այլևս Ձեր անվան հետ է սերտորեն շաղկապված Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսության առաքելության վերակազմակերպման ու վերածաղկման նոր շրջանը, որը Ձեր տքնաջան աշխատանքի արգասիքն է:
Արդարև, Դուք արևմտահայերենի պահպանման ու զարգացման ռահվիրան եք և առաջամարտիկը երիտասարդ սերնդի մեջ սերն առ ոսկեղենիկ մայրենին արմատավորելու գործի: Պատահական չէ, որ աշխարհի հայկական դպրոցների համար հայագիտական առարկաների դասագրքերի ստեղծման, տարածման գլխավոր կենտրոնը հենց Անթիլիասն է, և Դուք Ձեր նվիրումով այս ազգային և հայրենասիրական գործին շունչ եք տալիս:
Վեհափա՛ռ Տեր,
Ուրախ եմ և երջանիկ, որ Ձեր ժամանակակիցն է նաև իմ սերունդը. միայն Ձեր անունն իսկ վեհանձնության զգացում է առաջացնում մեզանում, իսկ ամենաբարձր ամբիոններից հրապարակախոսական Ձեր ելույթները, Հայոց ցեղասպանության, սիրիահայության և համազգային նշանակության այլ խնդիրների վերաբերյալ Ձեր իմաստուն և ազդեցիկ խոսքն ազգային հպարտություն են ներշնչում:
Մենք մշտապես ուշադրության կենտրոնում ենք պահել Սիրիայում և արաբական աշխարհում վերջին տարիներին կատարվող իրադարձությունները։ Լիահույս ենք, որ պատմամշակութային ժառանգության պահպանման, հայկական ունեցվածքի տնօրինման, ինչպես նաև սիրիահայ համայնքի վերականգնման ուղղությամբ Ձեր ջանքերը կպսակվեն հաջողությամբ:
Մեզ համար շատ կարևոր է բարեկամ Լիբանանի անվտանգությունն ու կայունությունը, որը նաև լիբանանահայ համայնքի բնականոն կյանքի առհավատչյան է: Մեզ համար դա կարևոր է նաև այն պատճառով, որ մենք Հայաստանում պատասխանատվություն ենք զգում մեր հայրենակիցների համար: Մեզ համար առանձնահատուկ կարևորություն են ներկայացնում Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման և դատապարտման գործընթացում Հայաստան-Սփյուռք փոխգործակցության ապահովման ուղղությամբ Ձեր ջանքերը, որոնք լավագույնս դրսևորվեցին Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի շրջանակում Ձեր բազում նախաձեռնություններով։ Ցեղասպանության անմեղ նահատակների հիշատակը ոգեկոչող Նորին Սուրբ Օծություն Տեր Տեր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդի և Ձեր համատեղ աղոթքներն այդ օրերին համերաշխության կարևոր ուղերձ էին բոլորիս համար:
Երախտապարտ ենք, որ Դուք Ձեր ականավոր գիտնականի, հայագետի և կրոնագետի իմաստնությունը միահյուսելով Ձեր անհուն հայրենասիրությանն ու մշտական ծառայությանը՝ շուրջ կես դար Ձեր սրբազան առաքելությունն եք կատարում առ Աստված, առ Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի և առ Հայրենիք:
Թող Երկնային Տերը Ձեզ պարգևի երկար տարիների կյանք, Նրա զորակցությամբ բազմապատկվեն Ձեր ուժերը` ի նպաստ և ի փառս Հայոց պետության և Հայ եկեղեցու:
Թող հավերժ ծաղկի Ձեր Հայրապետական գավազանը և անսասան մնա Հայ առաքելական Սուրբ եկեղեցին: Աստված օրհնի Լիբանանը, Աստված օրհնի Հայաստանը, Աստված օրհնի Լիբանանի ժողովրդին և Աստված օրհնի հայ ժողովրդին:
Շնորհակալություն»:
* * *
Լիբանան կատարած աշխատանքային այցի շրջանակում վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն այսօր այցելել է Բեյրութում գործող հայկական կրթական և հոգևոր-մշակութային կենտրոններ:
Նիկոլ Փաշինյանը նախ եղել է Հայկազյան համալսարանում, որտեղ հանդիպում է ունեցել Մերձավոր Արևելքի հայ ավետարանական եկեղեցիների միության խորհրդի անդամների և Հայկազյան համալսարանի պրոֆեսորադասախոսական կազմի, Բեյրութի հայկական դպրոցների ներկայացուցիչների հետ:
Հարցուպատասխանի ընթացքում քննարկվել են հայ-լիբանանյան համագործակցությանը, կրթության ոլորտում կապերի խորացմանը, հայկական ինքնության և մասնավորապես, հայոց լեզվի պահպանմանը վերաբերող հարցեր: Նիկոլ Փաշինյանը կարևորել է Լիբանանում գործող հայկական կրթօջախների կողմից ազգային ինքնության պահպանման ուղղությամբ կատարվող աշխատանքը և այդ համատեքստում ՀՀ համապատասխան գերատեսչությունների հետ համագործակցությունը:
Այնուհետև ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարը շրջայց է կատարել Հայկազյան համալսարանում, ծանոթացել հայկական կրթօջախի գործունեությանը և ծրագրերին, նաև զրուցել ուսանողների հետ: Նիկոլ Փաշինյանին ներկայացվել են Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին նվիրված հուշարձանը և համալսարանի բակում տեղակայված հրթիռի հուշարձանը, որի հեղինակը հայ է: Վարչապետի պաշտոնակատարը կարևորել է Հայկազյան համալսարանի կողմից հայագիտութան ոլորտում կատարվող աշխատանքը, իրականացվող ծրագրերը:
Նիկոլ Փաշինյանը նաև գրառում է կատարել Հայկազյան համալսարանի Պատվավոր հյուրերի գրքում:
ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի այցի հաջորդ կանգառը Հայ Կաթողիկե եկեղեցու Զմմառի պատրիարքական միաբանությունն էր, որտեղ նրան դիմավորել են Բեյրութի պատրիարքական թեմի օգնական եպիսկոպոս Գևորգ եպիսկոպոս Ասատուրյանը, Զմմառի վանքի մեծավոր Գաբրիել ծայրագույն վարդապետ Մուրադյանը և Զմմառի վանքի փոխմեծավոր Անդոն Վարդապետ Նորատունկյանը:
Նիկոլ Փաշինյանը և Աննա Հակոբյանը մասնակցել են Հայ կաթողիկե պատրիարքարանի հոգևոր ներկայացուցիչների և Զմմառի վանքի միաբանության անդամների կողմից մատուռում տրված ողջույնի աղոթքին, մոմավառություն կատարել վանական համալիրի տարածքում գտնվող եկեղեցում, շրջայց կատարել թանգարանում, մատենադարանում և գինետանը, ծանոթացել Զմմառի հայ միաբանության գործունեությանը:
Զմմառի վանքի մեծավոր Գաբրիել ծայրագույն վարդապետ Մուրադյանը նշել է, որ մեծ պատիվ և հպարտություն է հյուրընկալել Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատարին և նրա գլխավորած պատվիրակությանը Զմմառի միաբանությունում: Նրա խոսքով` այսօր համայն հայությունը ուրախ է տեսնելու Հայաստանի հզորացումը և համախմբվել է հայրենիքում տեղի ունեցող փոփոխությունների շուրջ:
Վարչապետի պաշտոնակատարին ներկայացվել է ավելի քան 270-ամյա պատմություն ունեցող Զմմառի միաբանության առաքելությունը, դերակատարությունն ու գործունեությունը: Զմմառի վանքի մեծավոր Գաբրիել ծայրագույն վարդապետ Մուրադյանը Զմմառի պատրիարքական միաբանության անունից Նիկոլ Փաշինյանին նվիրել է Տիրամոր պատկերով նկար:
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհակալություն է հայտնել ջերմ ընդունելության համար` նշելով. «Շատ հուզիչ առիթ է ինձ համար, որովհետև առաջին անգամ եմ գտնվում Հայ Կաթողիկե եկեղեցում և այսպիսի միջավայրում: Սա ինձ համար հիշարժան այցելություն է, որն անընդհատ կուղեկցի ինձ: Ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Սփյուռքում ամենակարևոր խնդիրներից մեկն այն է, որ մենք չունենանք բաժանարար գծեր: Մենք մեկ ազգ ենք, գալիս ենք նույն տեղից և ձգտում ենք դեպի նույն տեղը, ունենք ընդհանուր երազանքներ, որոնց կենտրոնում Հայաստանի Հանրապետությունն է, Արցախի Հանրապետությունը և հայ ժողովուրդը»:
Վարչապետի պաշտոնակատարը կարևորել է հայ հոգևոր, մշակութային ամենանշանավոր օջախներից մեկի` Զմմառի գործունեությունը պատմամշակութային ժառանգության և ազգային ինքնության պահպանման, Հայաստան-Սփյուռք կապերի ամրապնդման գործում:
* * *
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը Լիբանան կատարած աշխատանքային այցի շրջանակում այսօր Անթիլիասում հանդիպում է ունեցել Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսի հետ:
Հանդիպումից առաջ Նիկոլ Փաշինյանը Արամ Ա Կաթողիկոսի ուղեկցությամբ այցելել է Մայրավանքի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ Մայր Տաճարի հարևանությամբ կառուցված Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը հավերժացնող մատուռ, ծաղիկներ դրել և հարգանքի տուրք մատուցել ցեղասպանության զոհերի հիշատակին:
Այնուհետև տեղի է ունեցել ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատարի և Արամ Ա Կաթողիկոսի առանձնազրույցը:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսն իր ողջույնի խոսքում նշել է. «Սիրելի պարոն վարչապետ, ևս մեկ անգամ անհուն ուրախությամբ ողջունում եմ Ձեր ներկայությունը Ձեր տանը: Եկեղեցին մեր ժողովրդին է պատկանում. մենք ժողովրդից ենք գալիս, ժողովրդին ենք պատկանում և կոչված ենք մեր ժողովրդին ծառայել: Սա մեր ժողովրդի, հայրենիքի տունն է, մենք այս հասկացողությամբ ենք կազմավորվել և մեր ուսումն ենք առել այստեղ: Երբ Կիլիկիան կորցրեցինք որպես թագավորություն և որպես հող, մենք հոգևոր Կիլիկիան ստեղծեցինք: Այս գործոնը մեծապես նպաստեց հոգևոր Կիլիկիայի ծագմանը, զարգացմանը, ինչպես առավոտյան Ձեր խոսքի մեջ ակնարկեցիք, և այս Աթոռի առաքելությունն է մեր ժողովրդի կյանքում կենսագործել մեր հոգևոր, առօրեական, մշակութային, ազգային արժեքները:
Մենք Հայաստանը երազեցինք, Հայաստանն ուզեցինք մեր երազի պատկերով տեսնել՝ ազատ, անկախ Հայաստան և ունեցանք: Հետևաբար, այս Աթոռի առաքելության հիմնական մասը կազմում է Հայաստանի հզորացումը, և ես ուրախ եմ անձնապես, որ ինչպես եկեղեցու մեջ ասեցի, մեր հայրենիքի ժամանակակից պատմության մեջ մի նոր էջ բացվեց` հույսի և սիրո, միասնության և տեսլականի, Հայաստանի ապագային առնչվող նոր էջ: Եվ ես առաջին իսկ օրվանից կոչ ուղղեցի մեր ժողովրդին` ոչ միայն հեռվից հպարտանալու, ուրախանալու, այլև մասնակից դառնալու Հայաստանի վերակերտման, հզորացման աշխատանքներին: Հետևաբար, այս առիթով մեկ անգամ ևս Ձեզ հայտնում եմ, որ այս Աթոռն իր թևերով և ես անձնապես ամբողջական իմաստով նեցուկ եմ Ձեզ, որովհետև Ձեր հաջողությունը Հայաստանի հաջողությունն է: Հետևաբար, մենք բոլորս ցանկանում ենք, որ հայրենիքը` Ձեր իմաստուն ղեկավարությամբ, ավելի հզորանա: Մեկ անգամ ևս այս մտածումներով և սպասումներով ողջունում ենք Ձեզ»:
ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը նշել է. «Շնորհակալ եմ, Վեհափառ Տեր: Անկեղծ ասած, շատ տպավորիչ այցելություն ստացվեց: Ես ուզում եմ նախևառաջ ևս մեկ անգամ շնորհավորել Ձեզ` Ձեր հոգևոր գործունեության 50-ամյակի կապակցությամբ: Ես իմ գնահատանքի խոսքերն արտահայտեցի առավոտյան տեղի ունեցած միջոցառման ժամանակ: Ցանկանում եմ վերահաստատել իմ մեծ հարգանքը, պատկառանքը և գնահատանքը Ձեզ և Ձեր գործունեությանը և շնորհակալություն հայտնել հրավերի համար, որովհետև այս հրավերը հնարավորություն տվեց, որ լիբանանահայության բոլոր շերտերի հետ շփվելու, ծանոթանալու առիթ ունենամ: Իհարկե, մեծապես հաճելի էր արձանագրել, որ Հայաստանի կառավարությունն ունի մեր հայրենակիցների լիակատար աջակցությունը: Հավատացեք, դա մեզ մեծ ուժ է տալիս, և առավել ևս Ձեր խոսքը, Ձեր դիրքորոշումը, որ Դուք արտահայտել եք հենց թավշյա հեղափոխության, փոփոխությունների օրերին, ինչի համար ուզում եմ Ձեզ շնորհակալություն հայտնել:
Ցանկանում եմ ասել, որ այդ փոփոխությունները չէին կարող տեղի ունենալ առանց Սփյուռքի միանշանակ աջակցության, և նաև Սփյուռքի և հայության միանշանակ աջակցությունն էր այն գործոններից մեկը, որ հնարավորություն տվեց քաղաքական գործընթացներն իրականացնել բացառապես խաղաղ, սիրո և համերաշխության մթնոլորտում, որովհետև այնքան ակնհայտ էր հայության դիրքորոշումը ոչ միայն Հայաստանում, այլև Սփյուռքում, որ պարզապես որևէ դիմադրություն անիմաստ էր դառնում:
Իհարկե, շատ կարևոր է ապագայի մասին խոսելը, և գտնվելով հայության այսպիսի հոգևոր կենտրոնում` ես ցանկանում եմ ապագայի մասին խոսելիս շեշտել հավատի գործոնը: Մենք պետք է հավատանք մեզ, մեր ժողովրդի ապագային, մեր ուժերին, և դա թերևս ամենակարևորն է: Եթե կա հավատ, համոզմունք և նպատակ, այդ նպատակը հասանելի է, որովհետև, ինչպես Աստվածաշնչում` Նոր կտակարանում է ասվում, եթե մանանեխի հատիկի չափ հավատ ունենաս, լեռներ կարելի է շարժել:
Հայաստանում տեղի ունեցածը ևս մեկ անգամ ապացուցեց հետևողականության սկզբունքի, հավատքի ուժը, որովհետև ժողովուրդն, ի վերջո, հավատաց ինքն իրեն, և այդ հավատն էր, որ առաջ մղեց մեզ և բերեց հաղթանակի: Ես հույս ունեմ և համոզված եմ նաև, որ մեր ժողովուրդը հավատն իր ուժերի նկատմամբ չի կորցնի, որովհետև շատ կարևոր է արձանագրել` ինչն է էական: Էականն այն չէ, որ այս անձի փոխարեն մյուս անձը դարձավ վարչապետ կամ նախարար կամ որևէ այլ պաշտոնյա: Էական փոփոխությունն այն է, որ ժողովրդի ձայնը դարձավ վճռական իշխանության ձևավորման գործում, ինչպես և նախատեսված է մեր երկրի Սահմանադրությամբ, և որևէ կասկած չկա, որ այդպես էլ պետք է շարունակվի: Պետք է հուսանք, որ մեր գործերով, մեր գործունեությամբ ոչ միայն չենք հիասթափեցնի մեր ժողովրդին, այլև նրան նոր շունչ, նոր հավատ կներշնչենք սեփական ուժերի նկատմամբ: Իհարկե, այս գործում շատ կարևոր է Ձեր աջակցությունը և շնորհակալ եմ Ձեր պատրաստակամության համար»:
Հանդիպումից հետո վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը և տիկին Աննա Հակոբյանը մասնակցել են Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսի ձեռնադրման 50-ամյակի կապակցությամբ կազմակերպված ընթրիքին: